Sport en recreatie

Aandeel in het totaal

Portefeuillehouder: J. Olthof (Sport), L. Vissers-Koopman (recreatie)
Verantwoordelijk directeur: D. Stuurman

Doel

De gemeente Zaanstad is een sportieve stad waar alle bewoners in de breedte sport kunnen beoefenen en waar ruimte is voor talentontwikkeling. Sport levert een bijdrage aan het meedoen, sociale cohesie en gezondheid van de inwoners van Zaanstad. Goede sportvoorzieningen zorgen ook voor een aantrekkelijk woon- en leefklimaat. De gemeente Zaanstad draagt bij aan goede (basis)voorzieningen op gebied van sport en cultuur en stimuleert nieuwe vormen van accommodaties, samenwerkingen, activiteiten en initiatieven die bijdragen aan een veerkrachtige maatschappelijke infrastructuur.

Terugblik

2014 was een succesvol sportjaar; 66 topsporters en topsporttalenten hebben in 2014 een bijzondere sportprestatie geleverd.

In samenwerking met verschillende partners is in 2014 invulling gegeven aan het realiseren van het hoge ambitieniveau op het gebied van sport. In 2014 betrof deze invulling met name de realisatie van sportaccommodaties en de organisatie van de sport, waarmee de randvoorwaarden worden gecreëerd om de ambities op het gebied van talentontwikkeling en de maatschappelijke functie van sport te realiseren.

De bekendmaking van de komst van het AZ-trainingscomplex naar de Zaanstreek betekent dat het aantal sporttalenten in Zaanstad vanaf het seizoen 2015/2016 zal toenemen en geeft een impuls aan de talentontwikkeling. Tegelijkertijd zorgt de komst van AZ voor positieve economische en maatschappelijke effecten voor de gemeente Zaanstad en de Zaanstreek. De gemeente Zaanstad heeft in 2014 geïnvesteerd in haar netwerk van Zaanse bedrijven. Hiertoe hebben wij in samenwerking met een aantal Zaanse bedrijven een ruimte in het AZ stadion gehuurd om het netwerk van Zaanse bedrijven te verstevigen en relaties uit te kunnen nodigen. Zo zijn onder meer cliënten van het RIBW op bezoek geweest.

Voor het opwaarderen van de wielerbaan van DTS naar een topsportlocatie is door de provincie Noord-Holland een subsidie toegezegd.

Ook is in 2014, door het vaststellen van het dekkingsvoorstel, de volgende stap gezet in het realiseren van een Topsporthal op sportpark De Koog ter vervanging van sporthal De Sprong. De Topsporthal wordt een dubbele sporthal waarbij in één van de sporthallen de mogelijkheid wordt gecreëerd om topsport op het niveau van de Zaanse sportverenigingen te kunnen beoefenen. De Topsporthal wordt een multifunctionele hal waarin samengewerkt zal worden door de stichting Sportbedrijf Zaanstad, het ROC, het Sportmedisch Centrum en de verenigingen.
De bouw van de nieuwe sporthal in Zaanstad Zuid (ter vervanging van De Vang) is nagenoeg gereed; dit complex zal begin 2015 worden opgeleverd.

Wat betreft de organisatie van de sport is er in 2014 verder invulling gegeven aan het geleidelijk overdragen van taken op het gebied van de exploitatie van gymzalen, de Brede School regeling en sportstimulering aan de stichting Sportbedrijf Zaanstad. De fusiebesprekingen tussen de voetbalverenigingen hebben nog geen concrete resultaten opgeleverd. Eén vereniging is afgehaakt; de gesprekken tussen de andere verenigingen lopen nog.

Voortgang doelen

Verhogen sportparticipatie
0 3 0 0

Nr

Effectdoelstelling

Effectindicator

Realisatie 2013

Begroting 2014

Realisatie 2014

1

Verhogen sportparticipatie naar het landelijke gemiddelde (61%, bron SCP) - is gehaald in 2012. Nieuwe doelstelling is verhogen sportparticipatie naar 75%, conform doelstelling NOC*NSF.

Percentage volwassenen dat aan sport doet (bron: Zaanpeiling 2012)

65%

64%

67%

Percentage volwassenen dat voldoet aan de beweegnorm (bron: Zaanpeiling 2012)

39,4%

40%

*

* De effectindicator 'Percentage volwassenen dat voldoet aan de beweegnorm' is niet opgenomen in de Zaanpeiling 2014. De reden hiervoor is dat de gemeente Zaanstad niet kan sturen op deze indicator.

Sporthallen en zwembaden zijn toegankelijk voor verenigingen en het onderwijs

Geplande activiteit:

  • Aanbieden van gemeentelijke sportvoorzieningen tegen maatschappelijke tarieven: het subsidiëren van exploitanten van sporthallen en zwembaden voor het verschil tussen de kostprijs en het maatschappelijke tarief voor verenigingen en onderwijs.

Toelichting:
In 2014 is het tarievenbeleid voor de sporthallen en zwembaden gehandhaafd.  Wel zijn de tarieven geïndexeerd op basis van de jaarlijkse indexatie afspraken.

Zoveel mogelijk kinderen kunnen sporten

Geplande activiteit(en):

  1. Subsidiëren van het Jeugdsportfonds, zodat voor kinderen uit minimahuishoudens de financiële belemmeringen om te gaan sporten zoveel mogelijk worden weggenomen. Hierbij is de samenwerking opgezocht met 'Meedoen Zaanstad' vanuit het programma Werk, inkomen en integratie.
  2. Subsidiëren van Sportservice Zaanstad voor het organiseren van een toegankelijk sport- en spelaanbod in de wijk en de Jeugdsportpas, zodat kinderen kennis kunnen maken met diverse verenigingssporten.
  3. Cofinanciering regeling combinatiefunctionarissen in samenwerking met onderwijs en cultuur; via de combinatiefunctionaris worden basisschoolleerlingen gestimuleerd om te gaan sporten buiten schooluren.

Toelichting:
Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk kinderen kunnen sporten, is samengewerkt met het Jeugdsportfonds (en Jeugdcultuurfonds) in Meedoen Zaanstad. Deze samenwerking zorgde ervoor dat 557 kinderen in 2014 zijn gaan sporten. Ook de regeling combinatiefunctionarissen heeft ervoor gezorgd dat kinderen deelnamen aan naschoolse sport- en cultuuractiviteiten. In totaal namen 14.000 kinderen deel aan de naschoolse sport- en cultuuractiviteiten. 28% van de kinderen nam deel aan naschoolse sportactiviteiten.

Talentontwikkeling stimuleren

Geplande activiteit(en):

  1. Subsidiëren van het Topsportfonds zodat individuele sporters of verenigingen financiële ondersteuning kunnen aanvragen om het hoogste niveau in hun sport te behalen en/of te behouden.
  2. Oprichten Regionaal Talentencentrum voor diverse sporten in Zaanstad in samenwerking met het Olympisch Netwerk. Het Regionaal Talentencentrum is erop gericht om zoveel mogelijk talenten hoogwaardige trainingen in hun omgeving te geven, zodat elk talent zich maximaal kan ontwikkelen.
  3. In samenwerking met de topsportcoördinator (gefinancierd vanuit het Olympisch Netwerk) een netwerk van voorzieningen organiseren rondom talenten.

Toelichting:
In 2014 is het Regionaal Talentencentrum korfbal opgericht. De topsporters sportten in twee verschillende sporthallen: het TRIAS in Zaanstad en in een sporthal van de gemeente Wormerland. Ook heeft de topsportcoördinator vanuit het Olympisch Netwerk Noord-Holland met een subsidie van de provincie Noord-Holland en de gemeente Zaanstad gewerkt aan het bevorderen van topsport door  het aandragen van faciliteiten, voorzieningen en kennis. Van het begeleiden en investeren op het individuele vlak van talenten met een NOC*NSF status tot aan het professionaliseren van topsportverenigingen. Er is nauw samengewerkt met de stichting Topsportfonds Zaanstad om een netwerk van voorzieningen rondom talenten te organiseren. De stichting Topsportfonds Zaanstad heeft ook in 2014 subsidie gehad om individuele sporters en verenigingen financieel te ondersteunen. Op dit moment is nog niet duidelijk hoeveel aanvragen de stichting Topsportfonds heeft gehonoreerd. Dit wordt duidelijk als de subsidieverantwoording is ingediend. Door het aflopen van de financiering  van de topsportcoördinator is in 2014 gezocht naar een manier waarop deze werkzaamheden in 2015 kunnen worden voortgezet.

Verbeteren van de kwaliteit van sportvoorzieningen
0 1 1 0

Nr

Effectdoelstelling

Effectindicator

Realisatie 2013

Begroting 2014

Realisatie 2014

1

Verbeteren van de kwaliteit van sportvoorzieningen (opmerking: vorige jaren alleen cijfer 'tevreden' gebruikt. Vanaf 2014 wordt het totale cijfer 'zeer tevreden' en 'tevreden' gebruikt.)

Percentage volwassenen dat tevreden is over de sportvoorzieningen in de wijk (bron: Zaanpeiling 2012)

48%

55%

48%

Percentage volwassenen dat tevreden is over de sportvoorzieningen in de stad (bron: Zaanpeiling 2012)

59%

65%

59%

Vervangen van verouderde sporthallen en zwembaden

Geplande activiteit(en):

  1. Bouw nieuwe sporthal bij het Pascal Zuid ter vervanging van Sporthal De Vang (start 2013, oplevering 2014).
  2. Bouw nieuwe sporthal midden op sportpark De Koog ter vervanging van Sporthal De Sprong (start 2015, oplevering 2016).
  3. Bouw nieuw zwembad in Noord ter vervanging van Zwembad De Watering in combinatie met renovatie van het openluchtbad de Crommenije (start 2014, oplevering 2016).
  4. Renovatie van Zwembad De Slag (start 2015).

Toelichting:
Er is gewerkt aan de planvorming en de realisatie van verschillende sporthallen en zwembaden in de gemeente Zaanstad om de verouderde sporthallen en zwembaden te kunnen vervangen. Aan het begin van 2014 is gestart met de bouw van de nieuwe sporthal bij het Pascal Zuid. De oplevering vindt plaats in februari 2015. Dit is iets later dan verwacht door noodzakelijke constructie-technische aanpassingen aan het gebouw. De voorbereidingen voor het realiseren van Topsporthal op Sportpark De Koog zijn getroffen: het ontwerp van de Topsporthal is gereed, het krediet is aangevraagd en goedgekeurd en de benodigde vergunningen zijn aangevraagd.

Ook is de gemeente Zaanstad gestart met de voorbereidingen voor de bouw van een nieuw zwembad in Noord en de renovatie van Zwembad De Slag. Het programma van eisen en het voorlopige ontwerp van Zwembad Noord zijn in 2014 opgeleverd. De voorbereidings- en aanbestedingstijd van de renovatie van de Slag bleek langer dan verwacht door de organisatievorm die gekozen is. Hierdoor verschuift de renovatie naar de zomer van 2016.

Realiseren toekomstbestendige infrastructuur voor de buitensport

Geplande activiteit(en):

  1. Realisatie sportpark de Omzoom.
  2. Herinrichten sportpark Sportvereniging Assendelft (SVA).
  3. Uitwerking geven aan de routekaart buitensport met betrekking tot de sportparken: Sportparken Oostzijderveld, Karnemelksepolder, Saenden, Poelenburg, Kalverhoek en Hockeyterrein de Kraaien.

Toelichting:
Om tot een toekomstbestendige infrastructuur voor de sport te komen is in 2014 gestart met de realisatie van Sportpark De Omzoom. Eind 2015 wordt het sportpark De Omzoom opgeleverd. Dit is conform planning. Daarnaast zijn de werkzaamheden aan de terreininrichting en de sportvelden van sportpark SVA afgerond.

Er is uitwerking gegeven aan de routekaart buitensport door samen met de verenigingen een plan op te stellen hoe het beschikbare budget uitgegeven kan worden om de kwaliteit van de buitensportvoorzieningen in de gemeente Zaanstad te verbeteren. Ook is er een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar de herontwikkelingsmogelijkheden van sportpark Karnemelksepolder om onder andere een fusie tussen de voetbalverenigingen Blauw-Wit en Saenden mogelijk te maken.  De resultaten hiervan zijn nog niet teruggekoppeld aan de verenigingen vanwege aanvullende opmerkingen vanuit de vakafdelingen. De verwachting is dat deze resultaten begin 2015 zullen worden teruggekoppeld.

Meer efficiëntie op het gebied van beheer en exploitatie van sportvoorzieningen
0 1 0 0

Bundelen van uitvoerende taken in één sportbedrijf

Geplande activiteit(en):

  1. Haalbaarheid te onderzoeken om het beheer en de exploitatie van de buitensportvoorzieningen ook onder te brengen bij het sportbedrijf.
  2. Onderzoeken of het wenselijk is om sportbeleidsfuncties onder te brengen bij het sportbedrijf.
  3. Statuten van het sportbedrijf vaststellen.
  4. Betrokkenheid en inspraak van verenigingen te borgen binnen het sportbedrijf.

Toelichting:
Per 1 januari 2015 is de stichting Sportbedrijf Zaanstad opgericht. In 2014 zijn de statuten vastgesteld en is de exploitatieovereenkomst voorbereid. In de exploitatieovereenkomst wordt ook aandacht besteed aan de betrokkenheid en inspraak van de verenigingen. De overdracht van taken aan het Sportbedrijf Zaanstad is geleidelijk doorgevoerd. Al eerder (2013) heeft het Sportbedrijf de exploitatie en het beheer van de sporthallen overgenomen. Het afgelopen jaar is het beheer en de exploitatie van de gymzalen overgedragen en zijn de medewerkers van Sportservice Zaanstad overgegaan naar het Sportbedrijf. Hierdoor is er nog niet onderzocht of en hoe we het beheer en de exploitatie van de buitensportvoorzieningen gaan organiseren.  

Eind 2014 is de regeling onderhoudssubsidies buitensportaccommodaties aangepast, omdat de normbedragen en de oppervlaktes van de sportparken niet meer actueel waren. Om de ongelijkheid tussen de bijdrage van verenigingen aan natuurgrasvelden en kunstgrasvelden op te heffen is besloten om aan de verenigingen een bijdrage te vragen voor het gebruik van de kunstgrasvelden.

Handhaven van de waardering van de recreatieschappen
0 1 0 0

Nr

Effectdoelstelling

Effectindicator

Realisatie
2013

Begroting
2014

Realisatie 2014

1

Aantrekkelijk blijven van de recreatieschappen

a. aantal bezoeken Twiske
b. aantal bezoeken RAUM

1.470.000
338.000

1.200.000
310.000

Vergroten attractiviteit recreatiegebieden Twiske en Alkmaarder- en Uitgeestermeer

Geplande activiteit(en):

  1. Leveren van een financiële bijdrage conform de gemeenschappelijke regeling.

Toelichting:
Het RAUM en Twiske- Waterland richten zich op een begrotingsevenwicht op lange termijn. Dit gebeurt met het wegwerken van achterstallig onderhoud, afstoten van voorzieningen en verhogen van het verdienvermogen met recreatieondernemers. Voor beide schappen wordt een herijking van de beheervisie opgesteld. Bij het RAUM is de wervingsprocedure gaande voor een nieuwe ondernemer voor de exploitatie van Erfgoedpark De Hoop.
Hoogtepunt in 2014 in het Twiske is de opening van de nieuwe potstal bij de zorgboerderij de Marsen.

Nr

Prestatie doelstelling

Prestatie-indicator

Realisatie 2013

Begroting 2014

Realisatie 2014

1

Vervangen verouderde sporthallen en zwembaden

Nieuwbouw zwembad Noord en renovatie de Crommenije

Voorbereiding

Uitvoering

Voorbereiding

Nieuwbouw sporthal De Sprong

Voorbereiding

Uitvoering

Voorbereiding

Nieuwbouw sporthal De Vang

Uitvoering

Oplevering

Uitvoering

Renovatie zwembad De Slag

Voorbereiding

Voorbereiding

Voorbereiding

5

Realiseren toekomst bestendige infrastructuur voor de buitensport

Sportpark De Omzoom

Voorbereiding

Uitvoering

Uitvoering

Beweging sportparken Oostzijderveld, Karnemelksepolder, Saenden, Poelenburg, Kalverhoek en Hockeyterrein de Kraaien

Routekaart Buitensport vastgesteld

Haalbaarheid

Voorbereiding en haalbaarheid

Product

Begroting

Realisatie

Verschil

Sportbeleid

Lasten

610

578

-32

Baten

-6

-6

Toevoegingen

23

23

Onttrekkingen

-165

-165

Saldo

469

431

-38

Sportaccomodaties

Lasten

4.476

4.706

231

Baten

-51

-346

-295

Toevoegingen

222

234

12

Onttrekkingen

-604

-604

Saldo

4.043

3.991

-52

Recreatiebeleid

Lasten

894

899

5

Saldo

894

899

5

Directe apparaatslasten

Lasten

178

194

16

Saldo

178

194

16

Totaal programma

Lasten

6.158

6.377

220

Baten

-51

-352

-301

Toevoegingen

246

257

12

Onttrekkingen

-768

-768

Toelichting op afwijkingen per programma

De voorbereidingskosten van projecten bijvoorbeeld zwembad Noord en sporthal de Koog zijn in 2014 betaald uit het huidige budget voor sportaccommodaties en niet uit het projectbudget (231). Daarnaast zijn er hogere baten door een fiscaal voordeel vanwege het verhuren van gymzalen aan het sportbedrijf (-291).