Economie

* voorlopig cijfer

Acquireren nieuwe bedrijven

Geplande activiteit(en):

• Benaderen van bedrijven en initiatiefnemers in samenwerking met regionale partners. Promotie van de stad wordt in samenwerking met de stichting Marketing Zaanstreek gedaan (zie programma 14). In 2014 wordt de stichting Marketing Zaanstreek financieel ondersteund met een bedrag van € 100.000. Dit bedrag wordt voor 50% gedekt uit het programma Economie en voor 50% uit het programma Inverdan.

Toelichting:
Per saldo is het aantal bedrijven in Zaanstad in 2014 afgenomen: er hebben zich 230 nieuwe bedrijven gevestigd, terwijl er 264 bedrijven zijn vertrokken. De bedrijven die zich in Zaanstad hebben gevestigd, hadden echter meer werknemers (696 personen) dan de bedrijven die vertrokken (574 personen), zodat het aantal werkzame personen als gevolg van bedrijfsmigratie is toegenomen met 122. Al met al laten deze cijfers zien dat de inzet op acquisitie ook in de komende tijd van groot belang blijft.

De regionale samenwerking met de Stadsregio Amsterdam, Metropoolregio Amsterdam (MRA), Amsterdam Economic Board, Bestuursplatform Noordzeekanaalgebied, Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Noordzeekanaalgebied (RON) en Amsterdam Marketing en Amsterdam in Business is geïntensiveerd. Onderlinge afstemming moet het vestigingsklimaat versterken en bedrijven naar de regio trekken.
In regionaal verband zijn afspraken gemaakt over het verder terugdringen van het overaanbod van bedrijventerreinen. Dit is een inspanning voor de langere termijn. Ook is in MRA-verband een strategische agenda Toerisme opgesteld en is gestart met een uitvoeringsprogramma.
De voorbereidingen voor Stad aan de Zaan zijn gestart.

Deelname aan beurzen als de Provada en de EXPO REAL gebeurt ook in MRA-verband. Opvallend aan beide beurzen was de expliciete belangstelling voor woningbouw/ woningbouwlocaties. Dit heeft voor de Provada en voor de Expo geleid tot zo’n zestig gesprekken met geïnteresseerden en dertig vervolgafspraken. Daarnaast zijn de contacten met de deelnemende regiopartners versterkt.

De citymarketing is voor een deel gericht op het aantrekken van bedrijven in de maakindustrie, waaronder levensmiddelen(verwerkende) industrie, en toerisme. De strategie van de stichting Marketing Zaanstreek (SMZ) heeft zich ingezet op: profiel van de Zaanstreek verder aanscherpen, werken met ambassadeurs, inzetten acquisiteurs, ondersteuning bieden aan intermediaire partijen als makelaars en samenwerking met Amsterdam in Business en Amsterdam Economic Board.

In 2010 is het beleidskader voor het speerpunt creatieve bedrijvigheid (2010-2014) door de gemeenteraad vastgesteld (2009/116383). In 2012 heeft een tussentijdse evaluatie van het beleid creatieve bedrijvigheid plaatsgevonden. Mede door het stimuleringsbeleid van de gemeente is het aantal creatieve bedrijven in Zaanstad in de periode 2010-2013 met ruim 20% gestegen. Het aantal aantrekkelijke vestigingsplekken voor creatieve bedrijven is de laatste jaren toegenomen. Voorbeelden zijn: De Grote Visser (Krommenie), De Bedrijvige Bij (Zaandam), De Juliana (Zaandam), Kreatief Pakhuis (Zaandijk), De Drieling (Zaandam),
Stichting Gedachtegoederen (voormalige verffabriek Evert Koning, Zaandam).
Samen met Bureau Broedplaatsen van de gemeente Amsterdam heeft Zaanstad gewerkt aan de eerste broedplaats buiten Amsterdam in de oude Honigfabriek in Koog aan de Zaan. Een broedplaats is een betaalbare werkplek voor kunstenaars en ander creatief en ondernemend talent. De broedplaats De Honigfabriek heeft in 2014 een doorstart gemaakt.
Ook het Hembrugterrein heeft creatieve bedrijvigheid weten aan te trekken in de vorm van nieuwe huurders maar ook in de vorm van evenementen. Daarmee wordt Zaanstad steeds meer een landingsplaats voor creatieve ondernemers.

Verbeteren van dienstverlening aan bedrijven

Geplande activiteit(en):

• Er wordt ingezet op informeren (website, ZNSTD App, film,  KCC-vragenbeantwoording), vestigingsbegeleiding, faciliteren van parkmanagement en (in samenwerking met de regio) toeristische faciliteiten (informatie, transferpunten, verbindingen). Binnen het budget voor de Economische Structuur Versterking (ESV-budget) komt door een ombuiging bij toerisme € 50.000 beschikbaar voor de realisatie van camperplaatsen.

Toelichting:
De vestigingsbegeleiding is voortvarend opgepakt. Er zijn meer bedrijven begeleid (93 bedrijven) dan gepland (50 bedrijven). Het gaat daarbij om begeleiding van Zaanse bedrijven die bijvoorbeeld willen uitbreiden, maar ook om nieuwe bedrijven die zich in Zaanstad willen vestigen. Dit heeft onder meer geleid tot uitbreiding bij Kenz-Figee, Holland Jachtbouw, de vestiging van California Pallet Mill op Westerspoor en twee nieuwe vestigers op Molletjesveer Noorderveld.
In Wormerveer is een kleine camperplaats gerealiseerd.
De voorbereidingen voor een traject om de dienstverlening naar bedrijven nog beter te laten aansluiten op hun specifieke behoeftes zijn gestart. Ook met de MKB-agenda wordt hier op ingezet.

Borgen dat Zaans economisch belang wordt meegewogen bij planvorming, investeringen en besluiten

Geplande activiteit(en):

• Actualiseren detailhandelsbeleid.

Toelichting:
Er is een Concept Detailhandelsvisie opgesteld. Ten behoeve van een gezond winkelklimaat en een leefbare stad zijn scherpe keuzes nodig vanwege teruglopende behoefte aan fysieke winkelruimte. In de visie wordt een sterke hoofdstructuur voorgesteld met compactere en krachtiger winkelgebieden. Verder is er een toetsingskader opgesteld dat een leidraad biedt voor de beoordeling van initiatieven en dat stuurt op de nieuwe hoofdstructuur. Initiatieven binnen de hoofdstructuur zijn van harte welkom, daarbuiten in principe niet. Om de Detailhandelsvisie Zaanstad uit te kunnen voeren, is een twaalfpuntenplan opgesteld. Belangrijk onderdeel daarvan is een tijdelijk aan te stellen winkelcoördinator met werkbudget om onder andere enkele structuurversterkende maatregelen te (laten) nemen en de organisatiegraad van ondernemers te helpen vergroten. De Concept Detailhandelsvisie Zaanstad is gereed om de inspraakprocedure in te gaan.  
Bij de totstandkoming van de visie is intensief overleg gevoerd met een klankbordgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van het Platform Detailhandel, Stichting Binnenstadsmanagement Zaandam en winkeliersverenigingen in Zaanstad Midden en Zaanstad Noord. Ook zijn er twee brede workshops gehouden met winkeliers, supermarkt- en vastgoedeigenaren, makelaars en raadsleden. De opbrengst van beide workshops is meegewogen bij het opstellen van de visie en het benoemen van de hoofdstructuur.

Kansen voor plaatsing van werkzoekenden/leerlingen bij bedrijven vergroten

Geplande activiteit(en):

• Bij contacten met bedrijven wordt gevraagd naar vacatures die doorgespeeld kunnen worden naar Werk en Inkomen. Een verder te ondersteunen onderwijsinitiatief is de opleiding Food Processing op de Techniek Campus.

Toelichting:
Mede door inspanning van de gemeente Zaanstad is de mbo-opleiding  (Food) procestechniek BOL 2, 3 en 4 bekroond met een subsidie vanuit het mbo-investeringsfonds. Samen met bijdragen van de provincie Noord-Holland (€ 75.000), de Stadsregio Amsterdam (€ 100.000) en het Zaans bedrijfsleven (€ 800.000) is binnen Zaanstad een complete mbo-opleiding procestechniek niveau 2, 3 en 4 gegarandeerd. Deze opleiding wordt in de komende jaren uitgebouwd.