Wonen en ruimtelijke ontwikkeling

Zorgen voor doelmatige en flexibele ruimtelijke kaders

Geplande activiteit(en):

1. Actualiseren en samenvoegen van beleid ten behoeve van ruimtelijke kwaliteit van de stad in een Leidraad Ruimtelijke Kwaliteit. Met deze samenvoeging kan naar verwachting het aantal vigerende beleidsdocumenten met tien worden teruggebracht.
2. (Op afstand) begeleiden van de ontwikkeling van de drie pilotlocaties Fortuinlaan, Gasfabriek Wormerveer en Rosariumgebied. Naast het loskrijgen van ontwikkeling op deze locaties in 2014 is het doel van de pilot het evalueren van de opgestelde ruimere kaders en de gekozen ontwikkelstrategie.

Toelichting:
Het is niet gelukt om in 2014 de Leidraad Ruimtelijke Kwaliteit aan de raad aan te bieden. De vaststelling vindt plaats in de eerste helft van 2015. De Leidraad is dan ook opgenomen in de Begroting 2015-2018 ’Samen het verschil maken‘. Het college heeft in 2014 een tweetal nieuwe werkwijzen vastgesteld waarbij meer invloed wordt gegeven aan draagvlak bij de besluitvorming.
Het college heeft in 2014 een besluit genomen over de aanpak en te hanteren kaders bij de pilotgebieden. Dit besluit wordt begin 2015 voor een zienswijze aan de raad voorgelegd. Ook het Burenakkoord is door het college eind 2014 vastgesteld. De resultaten van de welstandsvrije proef zijn opgenomen in bijlage 6.

Toepassen (nieuwe) strategieën voor ruimtelijke ontwikkeling

Geplande activiteit(en):

1. Omgevingsplan Hembrug.
2. Gebiedsontwikkelingsplan de Hemmes in nauw overleg met betrokken ministerie.

Toelichting:
Om de organische gebiedsontwikkeling van het Hembrugterrein planologisch-juridisch te faciliteren, is het gebied aangemeld als pilotgebied onder de Crisis- en Herstelwet (CHW). Vooruitlopend op de nieuwe Omgevingswet wordt voor het terrein een omgevingsplan opgesteld. In 2014 is een procesmatig aanvalsplan opgesteld om te komen tot een omgevingsplan, dat in het tweede kwartaal ter besluitvorming aan het college van B en W is voorgelegd. In de tweede helft van 2014 is met belanghebbenden gewerkt aan de verkenning van programmatische scenario’s en de nota van uitgangspunten. Het streven is om eind 2015 een omgevingsplan ter besluitvorming aan de raad voor te leggen. Het pilotproject wordt door het ministerie van Infrastructuur en Milieu en het landelijke vakpubliek met grote interesse gevolgd.

De Hemmes maakt deel uit van het milieuontwikkelingsgebied Zaanstad Midden. In dit kader wordt een bestemmingsplan-plus opgesteld, waarin afspraken worden vastgelegd met de vier Zaans Proeflokaalbedrijven (ADM, Cargill, Duyvis en Tate & Lyle) over het bereiken van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat op de Hemmes. Het college heeft in het eerste kwartaal 2014 het conceptnormenkader vastgesteld. Dit normenkader vormt de basis om met de bedrijven in gesprek te gaan, met als doel tot overeenstemming te komen over de milieumaatregelen. Begin 2015 wordt inzichtelijk, op basis van de onderzoeken naar geluid en geur per bedrijf en cumulatief, of het normenkader haalbaar is. De uitkomsten van de onderzoeken worden met de bedrijven besproken, met als doel overeenstemming te bereiken over de te nemen milieumaatregelen per bedrijf. Daarnaast vormt het stedenbouwkundig masterplan de basis voor de ruimtelijke vertaling in bestemmingsplan-plus. Het bestemmingsplan-plus zal volgens planning in 2015 aan de raad worden voorgelegd voor besluitvorming. De aanpak van Zaanstad is eind 2014 genomineerd voor de ‘Nu al Eenvoudig Beter-Trofee’ van het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I en M) Op 3 februari 2015 reikte minister Schultz van Haegen de prijs namens het ministerie van I en M uit aan Zaanstad.

Versterken van de strategische positie van Zaanstad in de Metropoolregio Amsterdam

Toelichting:
Zaanstad is geruime tijd zowel bestuurlijk als ambtelijk betrokken bij de ruimtelijk-economische samenwerking in de Metropoolregio Amsterdam (MRA). In 2015 zal het Ontwikkelingsbeeld 2040 van de MRA geactualiseerd worden. Daartoe is eind 2014 een negental regiotafels georganiseerd. Een daarvan betrof de regiotafel Zaanstreek. De uitkomsten van de regiotafels dienen als input voor een bestuurlijk gesprek begin 2015 over het al dan niet updaten van het Ontwikkelingsbeeld 2040.
Om data te verzamelen zijn meerdere zogenaamde regioateliers georganiseerd. Met het laatste is met name ingezoomd op de positie en rol van Zaanstad in de MRA.

Bevorderen kwaliteit bestaande woningvoorraad

Toelichting:
Er is nog heel wat werk te verrichten ten aanzien van de kwaliteitsverbetering van de woningvoorraad. Om hieraan een impuls te geven is in het afgelopen jaar daarom ingezet op haalbaarheidsstudies naar nieuwe financiële instrumenten voor woningverbetering. De studie naar inzet van de Betaalbaar Koopwoningen Zaanstad wordt medio 2015 afgerond. Hierbij wordt een passende oplossing gezocht voor funderingsherstel in combinatie met opstalrenovatie, waardoor een woning energiezuiniger wordt. Ook is met banken, het ministerie BZK en Financiën intensief contact geweest - onder andere in de vorm van een werkconferentie in Zaanstad - over financiële oplossingen voor funderingsherstel. De gesprekken gaan nu op landelijk niveau door, waarbij opties voor een landelijk fonds in beeld worden gebracht .De gemeente Zaanstad boort alle creativiteit aan om tot passende oplossingen te komen maar daar is een lange adem voor nodig. Positief is dat de funderingsproblematiek volop in beeld is gekomen bij het ministerie van BZK, dat Zaanstad op landelijk niveau een gesprekspartner is, dat de Rabobank Zaanstreek een positieve grondhouding heeft en dat het ministerie zich inspant om verschillende partijen bij elkaar te brengen.  

Bevorderen passend woningaanbod voor verschillende doelgroepen

Toelichting:
We hebben ons in regionaal verband voorbereid op de invoering van de Huisvestingswet. Er is een nieuwe regionale Huisvestingsverordening gereed gemaakt, waarop de raad begin 2015 een positieve zienswijze heeft gegeven. Hierin zijn onder meer veranderingen in de woonruimteverdeling op het gebied van lokale beleidsruimte en toewijzingscriteria opgenomen. Ook is voorgesorteerd op een betere relatie tussen het inkomen van woningzoekenden en de huurprijs van de woning bij de toewijzing. In het kader van de woonvisie wordt verder gezocht naar instrumenten die de doorstroming kunnen bevorderen.
Een passend woningaanbod heeft niet alleen betrekking op woonruimteverdeling en beschikbaarheid, maar ook op een adequate woningvoorraad, die voldoende inspeelt op de huidige en toekomstige woonbehoeften en -ambities ten aanzien van kwantiteit, kwaliteit en betaalbaarheid; thema's die ook in de geactualiseerde woonvisie terugkomen. Ouderen vormen een steeds belangrijkere doelgroep. De vergrijzing en extramuralisering stellen eisen aan de kwaliteit van zowel bestaande als nieuwe woningen en vraagt om nieuwe arrangementen op het snijvlak van wonen, zorg en welzijn. In 2014 werden gesprekken gestart over de toekomst van verzorgingshuizen, zoals de Amandelbloesem. Via het project Comfortabel Wonen werden ouderen attent gemaakt op de mogelijkheden om hun woning 'senior proof' te maken.

Cultuurhistorie inzetten als kwaliteit en inspiratiebron voor stedelijke ontwikkeling

Toelichting:
In 2014 zijn diverse haalbaarheidsonderzoeken uitgevoerd, onder andere voor de Hemmes. Er werden geen cultuurhistorische verkenningen uitgevoerd.  Al eerder werd geconstateerd dat de ambities ten aanzien van de uitvoering van de Erfgoedvisie moeten worden bijgesteld. Om die reden is eind 2014 gestart met de geplande actualisatie van het uitvoeringsprogramma.

Behoud, versterken en gebruik van het Zaanse erfgoed

Toelichting:
In 2014 zijn geen nieuwe monumenten aangewezen voor de gemeentelijke monumentenlijst, maar is wel een samenwerking gestart met de Vereniging Zaans Erfgoed om vanaf 2015 structureel tien tot vijftien monumenten op de lijst de plaatsen. Ten behoeve van het behoud van het bestaande erfgoed werden adviezen aan eigenaren gegeven voor de vergunning en instandhoudingssubsidies voor hun monument en werden restauraties begeleid, zoals bij de panden op het Hembrugterrein, Molenschuur de Pauw in Nauerna en de oude bakkerij in Westzaan. Tevens ondersteunde de gemeente het aanvragen van subsidies zoals voor de Bonifatiuskerk en Gebouw 197 op het Hembrugterrein; beide werden toegewezen. In 2014 zijn toekomstige huurders voor de Affuitenhal, het Optiekgebouw en gebouw 218 op het Hembrugterrein begeleid. Daarnaast worden binnen Zaanstad functiewijzigingen van andere monumenten begeleid, zoals kerken en recent in 2013 als monument aangewezen boerderijen. 
In Zaanstad staan veel leegstaande monumenten. De gemeente denkt mee over de herbestemming van deze monumenten en beweegt mee gedurende het ontwikkelingsproces en ingrepen op korte termijn.

Uitvoeren van archeologie als wettelijke taak

Toelichting:
Goede advisering draagt eraan bij dat de verplichting om tijdens bepaalde bouwprojecten archeologisch onderzoek uit te voeren, zo vorm kan worden gegeven dat dit zo min mogelijk hinder oplevert voor het bouwproces. In 2014 zijn verkennende onderzoeken gedaan bij onder andere  Noordeinde in Wormerveer, Provily Sportpark Krommenie en molen De Pauw in Nauerna.

Beter toegankelijke en ontsloten buitengebieden voor recreatiedoeleinden

Toelichting:
Zaanstad werkt mee aan een uitwerkingsplan voor investeringen in groen en recreatie ten behoeve van kwaliteitsverbetering in het Noordzeekanaalgebied. Daarnaast wordt er blijvend (samen)gewerkt aan de aanleg van recreatieve verbindingen en voorzieningen, bijvoorbeeld de openstelling van het voetpad Guisveld (augustus 2014), voorbereiding van het wandelpad door het Noorderveen en de aanleg van het fietspad Haansloot.
In 2015 zal door de provincie en alle participanten van de schappen worden gewerkt aan het vormgeven van een nieuwe structuur van de recreatieschappen.

In stand houden van landschaps-, natuur- en cultuurhistorische waarden van het buitengebied

Toelichting:
In samenwerking met partners wordt volop gewerkt aan het Uitvoeringsprogramma Inrichting & Beheer Kalverpolder. Het meest zichtbare is dat er watergangen zijn gebaggerd en dat oevers hersteld zijn.
De beheerplannen Natura 2000 zijn opgesteld, de vaststelling wacht op definitieve vaststelling van rijksbeleid ten aanzien van stikstof. De staatssecretaris van Economische Zaken heeft de ontwerp-Programmatische Aanpak Stikstof (PAS)  vanaf 10 januari 2015 ter inzage gelegd.  
Nu de provincie een besluit genomen heeft over de wijze van uitvoeren van de verbrakking van de polder Westzaan, te weten een verbrakking van het oppervlaktewater in het Guisveld, wordt in samenwerking met het Hoogheemraadschap gewerkt aan de technische voorbereidingen. De daadwerkelijke uitvoering start in 2016.